Khi nhắc đến điều hòa, chúng ta thường nghe đến khái niệm “block điều hòa” – một bộ phận quan trọng nhưng lại ít được người dùng hiểu rõ. Vậy block điều hòa là gì, nó đóng vai trò gì trong quá trình làm lạnh, và cách hoạt động cụ thể ra sao? Trong bài viết này, Bảo Hưng sẽ cùng bạn khám phá tất cả những điều cần biết về block điều hòa – từ chức năng, nguyên lý hoạt động cho đến các loại thường gặp giúp bạn sử dụng và bảo trì điều hòa hiệu quả hơn.
1. Block điều hoà là gì?
Block điều hòa còn gọi là máy nén hay lốc điều hòa – là bộ phận quan trọng nhất trong hệ thống làm lạnh. Đây là một động cơ điện kín, có nhiệm vụ hút và đẩy môi chất lạnh (gas) tuần hoàn liên tục trong dàn ống của điều hòa. Nhờ block, hệ thống tạo ra áp suất chênh lệch lớn, giúp gas dễ dàng chuyển từ thể khí sang thể lỏng.
Thông qua cáp nối, gas được nén lại và đẩy qua dàn nóng – nơi diễn ra quá trình giải nhiệt, sau đó chuyển đến dàn lạnh để hấp thụ nhiệt từ phòng. Chính sự chênh lệch áp suất tạo ra bởi block là yếu tố giúp duy trì chu trình làm lạnh hiệu quả và ổn định. Vì vậy, block điều hòa được ví như “trái tim” của hệ thống, quyết định đến hiệu suất và tuổi thọ của thiết bị.
Lưu ý: Các bạn nên thường xuyên kiếm tra block điều hòa định kỳ 6 tháng/ 1 lần để đảm bảo điều hoà hoạt động tốt và tuổi thọ của điều hoà được kéo dài.
2. Có bao nhiêu loại block điều hoà
Dựa vào các đặc điểm, tính năng chung. Hiện nay block điều hoà được chia làm 3 loại cơ bản:
- Block điều hoà dạng Piston
- Block điều hoà dạng Swing
- Block điều hoà dạng Cuộn (Xoắn ốc)
Ngày nay với nhu cầu sinh hoạt hiện tại thì các dòng điều hoà thế hệ mới thường sử dụng block dạng Cuộn và dạng Piston. Vì chúng giúp điều hòa làm lạnh nhanh mang đến cho người dùng cảm giác thoải mái tuyệt đối trong không gian của mình.
3. Chức năng của block điều hòa
Chức năng chính của block điều hoà là sự chuyển đổi môi chất lạnh trong hệ thống ống dẫn từ dàn nóng sang dàn lạnh và ngược lại.
- Môi chất trong dàn lạnh ở áp suất cao sẽ được hút và nén liên tục ở áp suất cao. Đây là quá trình chuyển môi từ dạng khí sang dạng lỏng. Trong quá trình biến đổi này sẽ tạo ra nhiệt độ cao (~100oC) và được đưa ra bên ngoài nhờ dàn nóng. Chính vì vậy khi bạn đứng gần cục nóng điều hoà bạn sẽ thấy hơi gió nóng và khô.
- Nhiệt độ trong phòng chưa đạt đến mức mà bạn yêu cầu. Block điều hoà sẽ hoạt động để tạo ra sự chuyển đổi của môi chất. Khi block điều hoà hoạt động sẽ giúp cho quá trình dàn nóng xả nhiệt và dàn lạnh thu nhiệt được diễn ra liên tục đến khi nhiệt độ trong phòng đạt mức yêu cầu.
4. Những dấu hiệu block điều hòa bị hỏng
4.1 Điều hòa không lạnh dù vẫn chạy
Đây là dấu hiệu phổ biến và dễ nhận biết nhất. Khi block bị hỏng, nó không thể nén môi chất lạnh để tạo ra hơi lạnh. Lúc này, dù quạt gió của dàn lạnh vẫn quay và máy vẫn phát ra tiếng kêu, nhưng không khí thổi ra chỉ là gió thường hoặc không khí không đủ mát.
4.2 Máy kêu to bất thường khi hoạt động
Nếu bạn nghe thấy tiếng ồn lạ từ dàn nóng, như tiếng gầm, tiếng lạch cạch, hoặc tiếng gõ mạnh, đó có thể là dấu hiệu block đang gặp vấn đề về cơ học. Tiếng ồn này thường xuất hiện khi máy khởi động hoặc khi block đang hoạt động, cho thấy các chi tiết bên trong bị mài mòn hoặc bị kẹt.
4.3 Dàn nóng không hoạt động hoặc chạy ngắt quãng
Dàn nóng là nơi đặt block. Khi block gặp sự cố, dàn nóng sẽ không chạy, hoặc chỉ chạy được vài phút rồi ngắt. Dàn nóng không hoạt động nghĩa là quá trình nén và tản nhiệt không diễn ra, dẫn đến việc điều hòa không thể làm mát.
4.4 Chớp đèn báo lỗi
Đối với các dòng điều hòa Inverter, khi block bị hỏng hoặc gặp sự cố, bo mạch điều khiển sẽ nhận biết được và nháy đèn báo lỗi liên tục. Mỗi hãng và mỗi model máy sẽ có mã lỗi riêng, bạn có thể tra cứu trong sách hướng dẫn sử dụng để biết chính xác lỗi đó là gì.
4.5 Ngắt nguồn đột ngột, không thể khởi động lại
Trong trường hợp block bị chập điện, quá tải hoặc quá nhiệt, điều hòa có thể tự động ngắt nguồn để bảo vệ hệ thống. Nếu bạn cố gắng khởi động lại mà máy vẫn không lên, rất có thể block đã bị hư hỏng nghiêm trọng.
Nếu bạn phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào ở trên, bạn không nên tự ý sửa chữa. Block là bộ phận phức tạp và nguy hiểm, việc tự sửa có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng hơn. Hãy liên hệ ngay với thợ kỹ thuật có chuyên môn để được kiểm tra và xử lý kịp thời.
5. Block điều hòa có sửa được không?
Block (máy nén) được coi là “trái tim” của hệ thống điều hòa, và việc nó có sửa được hay không phụ thuộc vào loại block và mức độ hư hỏng.
5.1 Block Piston và Rotary (Block thường)
Với loại block này, một số lỗi thường gặp có thể được sửa chữa. Đây là các lỗi liên quan đến phần điện:
- Hỏng cuộn dây: Cuộn dây điện bị chập hoặc cháy có thể được quấn lại hoặc thay thế.
- Hỏng tụ điện: Tụ điện là bộ phận khởi động block, khi tụ bị hỏng có thể dễ dàng thay thế để block hoạt động trở lại.
Tuy nhiên, nếu block gặp các lỗi về phần cơ như pít-tông bị kẹt, bạc đạn bị mòn hoặc gãy, việc sửa chữa thường rất phức tạp và không đảm bảo hiệu quả. Trong trường hợp này, giải pháp tốt nhất là thay block mới.
5.2 Block Inverter
Block Inverter có cấu tạo phức tạp hơn nhiều so với block thường, đặc biệt là phần bo mạch điều khiển công suất.
- Hỏng phần điện: Tương tự như block thường, các lỗi về tụ điện, cuộn dây vẫn có thể sửa chữa được.
- Hỏng phần cơ: Nếu block Inverter bị kẹt cơ hoặc gặp các lỗi bên trong, việc sửa chữa gần như không khả thi. Các kỹ thuật viên thường không có đủ thiết bị chuyên dụng và kinh nghiệm để xử lý những lỗi này. Hơn nữa, việc tháo lắp block Inverter có thể ảnh hưởng đến các linh kiện vi mạch phức tạp bên trong, làm rủi ro hỏng hóc cao hơn.
Do đó, với block Inverter, giải pháp phổ biến và an toàn nhất là thay block mới. Mặc dù chi phí thay thế cao, nhưng nó đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định và bền bỉ trong thời gian dài.
Giá thay block điều hòa thường dao động từ 2 đến 5 triệu đồng, tùy thuộc vào loại máy (thường hay Inverter) và công suất. Chi phí này bao gồm cả vật tư, công thợ và các chi phí phát sinh khác như nạp gas, kiểm tra hệ thống.
6. Mẹo giúp kéo dài tuổi thọ block điều hòa
Bảo trì định kỳ 6 tháng/lần để kiểm tra gas và vệ sinh máy.
Lắp đặt đúng kỹ thuật, không để dàn nóng nơi nắng gắt.
Không bật – tắt máy liên tục gây sốc điện cho block.
Sử dụng ổn áp điện áp ổn định (nếu khu vực thường xuyên chập chờn).
Sử dụng chế độ Eco hoặc tiết kiệm điện nếu máy có hỗ trợ.
Block điều hòa là bộ phận quan trọng bậc nhất, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất làm lạnh, khả năng tiết kiệm điện và tuổi thọ máy. Hiểu rõ về block không chỉ giúp bạn lựa chọn được điều hòa tốt hơn, mà còn biết cách sử dụng và bảo dưỡng máy hợp lý, tránh những hư hỏng không đáng có.
Nếu bạn đang muốn chọn một chiếc điều hòa êm ái – bền bỉ – tiết kiệm điện, hãy ưu tiên các dòng dùng block inverter từ các hãng uy tín như Daikin, Panasonic, Mitsubishi.
Với mọi thông tin mà Bảo Hưng chia sẻ trên mong rằng hữu ích với bạn. Nếu bạn vẫn còn thắc mắc, muốn biết chi tiết hơn hay quan tâm tới sản phẩm điều hoà tại Bảo Hưng thì hãy liên hệ Hotline hoặc đặt tư vấn online ngay nhé!
CÔNG TY TNHH ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN THƯƠNG MẠI BẢO HƯNG
Hotline: 08.1800.1588
Email: info@baohung.co
Chúng tôi luôn sẵn lòng phục vụ!
