Nguyên nhân gây ra hiện tượng đọng sương và giải pháp

Hiện tượng đọng sương ở máy điều hòa không khí và thông gió là một hiện tượng không còn quá xa lạ. Khi máy điều hòa bị đọng sương không những gây mất thẩm mỹ mà còn gây ảnh hưởng tới kiến trúc công trình như thấm nước làm mục trần, làm chập các thiết bị điện và hư hỏng nội thất bên dưới,… Vậy những nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng đọng sương? Hay cùng Bảo Hưng tham khảo bài viết bên dưới để biết được nguyên nhân và từ đó có thể hạn chế được tình trạng đọng sương từ thiết kế ban đầu nhé!

Các nguyên nhân gây ra hiện tượng đọng sương ở máy điều hòa không khí và thông gió

Hiện tượng đọng sương, hay còn gọi là ngưng tụ hơi nước, xảy ra khi có sự chênh lệch nhiệt độ lớn giữa một bề mặt lạnh và không khí ẩm xung quanh. Trong điều kiện bình thường, không khí luôn chứa một lượng hơi nước nhất định. Khi không khí này tiếp xúc với một bề mặt có nhiệt độ thấp hơn điểm sương, hơi nước sẽ chuyển từ thể khí sang thể lỏng và bám lại trên bề mặt đó dưới dạng những giọt sương.

Trong hệ thống điều hòa, hiện tượng này thường xuất hiện trên các bề mặt lạnh như ống dẫn gas, dàn lạnh, hoặc miệng gió. Nguyên nhân chủ yếu là do không khí nóng và ẩm bên ngoài phòng tiếp xúc với các bộ phận lạnh này. Điều này không chỉ gây mất thẩm mỹ mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro như hư hỏng trần, chập điện và tạo điều kiện cho nấm mốc phát triển.

Đọng sương do thiết bị

Van tiết lưu tại FCU bị tắc nghẽn hoặc nghẹt do dơ bẩn.
Quạt dàn lạnh bị yếu không đảm bảo lưu lượng gió qua coil lạnh.
Bơm nước xả trang bị ở một số dàn lạnh bị hỏng.

Đọng sương do thi công

Thi công đường nước xả không đảm bảo được độ dốc hoặc bị dốc ngược về dàn lạnh.
Bọc cách nhiệt không đủ bị hở hoặc thiếu tại đường ống, box miệng gió, thiết bị,…
Thi công gấp khúc đường ống gió mềm hoặc làm rách đường ống gió mềm trong trần khi thi công.

Đọng sương do vận hành sử dụng

Phin lọc và coil dàn lạnh quá bẩn do ít được vệ sinh.
Không gian điều hòa bị gia tăng độ ẩm và thiếu lạnh do mở cửa nhiều hoặc bị thông với không gian ngoài trời.

Đọng sương do thiết kế và cách phòng tránh

Thiết kế ống gió cứng hoặc ống gió mềm dài, vượt quá cột áp tĩnh của quạt dàn lạnh nhiều.
Khi thiết kế đường ống dẫn cần chú ý cột áp tĩnh ngoài của FCU/AHU và tính toán để đảm bảo không thiếu áp.
Thiết kế đường nước xả máy lạnh quá xa không đảm bảo độ dốc thoát nước.
Xác định các điểm xả nước dàn lạnh đảm bảo không quá xa, độ dốc từ 1-2%. Tuy nhiên cần chú ý hơn ở các thiết bị không có bơm nước xả mà dùng máng chứa để xả nước vì độ dốc bị hạn chế hơn kiểu máy có bơm nước xả. Bên cạnh đó không nên nối ống xả máy lạnh vào ống thoát nước mưa của công trình để đảm bảo kĩ thuật.
Tính toán thiết kế kích thước ống gió không phù hợp dẫn đến vận tốc gió quá cao hoặc quá thấp trên đường ống gió và tại miệng gió.
Cần phải tính toán kích thước đường ống phù hợp đảm bảo kĩ thuật, nhất là ống gió lạnh tránh trường hợp đọng sương. Thông thường nên chọn tổn thất 1 Pa/m cho đường ống và vận tốc 2-2.5m/s cho miệng gió.

Bố trí miệng gió cấp lạnh không phù hợp

Khi thiết kế miệng gió cần chú ý tránh đặt quá gần cửa kính hoặc vách kính giáp trực tiếp với ánh nắng bên ngoài sẽ gây chênh lệch nhiệt độ lớn dễ dẫn đến hiện tượng đọng sương.

Cách nhiệt cho ống gió, miệng gió lạnh không đảm bảo kĩ thuật

Khi cách nhiệt ống gió, miệnh gió lạnh cần kiểm tra tính toán cẩn thận tránh hiện tượng đọng sương. Phải kiểm tra đặc tính kĩ thuật của cách nhiệt như độ dày, tỷ trọng, hệ số dẫn nhiệt,…
Cần chú ý không gian lắp đặt như ngoài trời hay trong nhà, trong không gian điều hòa sẽ có độ dày cách nhiệt khác nhau.

Thiết kế tải lạnh cho không gian điều hòa

Thiếu tải là một trong những nguyên nhân thường xuyên gây ra hiện tượng đọng sương khi sử dụng các miệng gió phân phối lạnh. Do nhiệt độ miệng gió thường từ 12.5 độ C cho đến 14 độ C nên sau thời gian khởi động mà nhiệt độ phòng không giảm được sẽ gây đọng sương tại miệng gió. Để khắc phục cần xác định không gian tính tải phù hợp, đối với các không gian đặc biệt không nên tính kinh nghiệm mà phải tính toán cẩn thận hoặc dùng phần mềm chuyên ngành như Heatload Daikin/HAP/Trace 700 để xác định.
Thiết kế bẫy nước tại các dàn lạnh có cột áp quạt lớn không đảm bảo kỹ thuật dẫn đến nước xả bị quạt dàn lạnh quấn theo khi vận hành.
Hiện tượng này thường xảy ra ở các thiết bị bay hơi có cột áp quạt lớn như AHU. Do đó phải tính đường bẫy xả nước có chênh lệch độ cao lớn hơn áp lực thổi của quạt ngăn nước xả bị quấn theo.

Các giải pháp kỹ thuật cụ thể để khắc phục hiện tượng đọng sương ở điều hòa không khí và thông gió.

Giải pháp cho thiết bị và thi công

Vệ sinh định kỳ và nạp gas: Hiện tượng đọng sương thường xảy ra khi dàn lạnh quá bẩn hoặc thiếu gas. Bạn cần vệ sinh lưới lọc và dàn lạnh 3-6 tháng/lần. Nếu máy yếu lạnh, hãy gọi thợ kiểm tra áp suất gas và nạp bổ sung nếu cần.
Kiểm tra độ dốc ống xả: Ống thoát nước phải có độ dốc chuẩn (từ 1% trở lên) để nước ngưng tụ chảy ra ngoài dễ dàng. Nếu ống bị dốc ngược hoặc có đoạn gấp khúc, hãy chỉnh lại độ dốc hoặc thay ống mới.
Bọc cách nhiệt đúng chuẩn: Đường ống dẫn gas, ống gió, và miệng gió phải được bọc cách nhiệt đầy đủ và kín kẽ. Nếu lớp cách nhiệt bị hở, không đủ dày hoặc bị rách, hơi ẩm trong không khí sẽ ngưng tụ tại những điểm này và gây đọng sương.
Kiểm tra quạt dàn lạnh: Nếu quạt dàn lạnh yếu, lưu lượng gió qua coil lạnh không đủ sẽ khiến nhiệt độ dàn lạnh giảm sâu, gây đọng sương. Cần kiểm tra và sửa chữa hoặc thay thế quạt nếu cần.

Giải pháp cho vận hành và thiết kế

Sử dụng điều hòa đúng cách: Không nên cài đặt nhiệt độ quá thấp (dưới 24°C) khi độ ẩm trong phòng cao. Hãy duy trì nhiệt độ ổn định, không mở cửa phòng thường xuyên, và sử dụng rèm cửa để giảm nhiệt từ bên ngoài.
Sử dụng máy hút ẩm: Trong những ngày trời nồm ẩm, việc sử dụng thêm máy hút ẩm có thể giúp giảm độ ẩm trong phòng xuống mức an toàn (40-60%), từ đó hạn chế hiện tượng đọng sương.

Tính toán tải lạnh chính xác: Đọng sương có thể xảy ra khi công suất điều hòa không đủ để làm lạnh không gian, khiến máy phải hoạt động quá tải. Đối với các không gian lớn hoặc phức tạp, cần tính toán tải lạnh cẩn thận bằng phần mềm chuyên dụng như Heatload Daikin để chọn đúng công suất máy.

Hiện tượng đọng sương tưởng chừng như đơn giản nhưng lại là dấu hiệu cảnh báo rõ ràng về sự mất cân bằng nhiệt – ẩm trong không gian và thiếu sót trong thiết kế hệ thống điều hòa, thông gió hoặc vật liệu cách nhiệt. Nếu không xử lý triệt để, đọng sương có thể gây ra hàng loạt hệ lụy: từ việc ảnh hưởng đến thẩm mỹ, gây hư hỏng kết cấu công trình, đến việc phát sinh nấm mốc, ảnh hưởng đến sức khỏe người sử dụng.

Giải pháp hiệu quả nhất chính là thiết kế tối ưu ngay từ ban đầu: sử dụng vật liệu cách nhiệt đúng chuẩn, bố trí hệ thống điều hòa và thông gió hợp lý, kết hợp với giải pháp kiểm soát độ ẩm chủ động. Đặc biệt, việc hợp tác cùng các đơn vị thiết kế – thi công uy tín, có chuyên môn cao sẽ giúp hạn chế tối đa tình trạng đọng sương và mang lại hiệu quả sử dụng bền vững cho công trình.

Hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng đúng giải pháp là cách để bạn xây dựng một không gian an toàn, bền vững và luôn khô ráo. Dù ở bất kỳ điều kiện thời tiết nào.

Với những thông tin mà Bảo Hưng cung cấp trên mong rằng hữu ích với bạn. Nếu bạn vẫn còn thắc mắc hay muốn được tư vấn thiết kế hệ thống điều hòa không khí và thông gió thì hãy đặt tư vấn online ngay nhé !

CÔNG TY TNHH ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN THƯƠNG MẠI BẢO HƯNG

Hotline: 08.1800.1588

Email: info@baohung.co

Chúng tôi luôn sẵn lòng phục vụ!