Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng và nhu cầu về không gian sống, làm việc tiện nghi, hiệu quả năng lượng ngày càng cao, Hệ thống HVAC (Heating, Ventilation, and Air Conditioning) và các Chứng chỉ Công trình Xanh đang trở thành những yếu tố không thể thiếu trong ngành xây dựng hiện đại, đặc biệt tại Việt Nam. Bài viết này sẽ đi sâu vào vai trò của HVAC trong việc kiến tạo các công trình xanh, cùng với cái nhìn tổng quan về hai chứng chỉ phổ biến nhất: LEED và LOTUS.
I. Hệ Thống HVAC: Trái Tim Của Mọi Công Trình
HVAC là gì? HVAC là viết tắt của Heating, Ventilation, and Air Conditioning, tạm dịch là Hệ thống Sưởi ấm, Thông gió và Điều hòa không khí. Đây là hệ thống tổng hợp có nhiệm vụ kiểm soát nhiệt độ, độ ẩm, chất lượng không khí và lưu thông gió trong một không gian nhất định. Nói cách khác, HVAC chính là “lá phổi” điều hòa môi trường bên trong của một tòa nhà, đảm bảo sự thoải mái và sức khỏe cho người sử dụng.
Các thành phần chính của hệ thống HVAC bao gồm:
- Hệ thống sưởi ấm (Heating): Cung cấp nhiệt độ ấm áp vào mùa lạnh.
- Hệ thống thông gió (Ventilation): Đảm bảo lưu thông không khí tươi, loại bỏ các chất ô nhiễm và khí thải.
- Hệ thống điều hòa không khí (Air Conditioning): Hạ nhiệt độ và kiểm soát độ ẩm vào mùa nóng.
Tại sao HVAC lại quan trọng trong công trình hiện đại?
- Tạo môi trường tiện nghi: Đảm bảo nhiệt độ và độ ẩm lý tưởng, mang lại cảm giác dễ chịu cho người sử dụng.
- Kiểm soát chất lượng không khí: Lọc bụi bẩn, vi khuẩn, phấn hoa và các chất gây dị ứng khác, cải thiện sức khỏe.
- Tiết kiệm năng lượng: Các hệ thống HVAC hiện đại được thiết kế để hoạt động hiệu quả, giảm thiểu lượng năng lượng tiêu thụ.
- Bảo vệ kết cấu công trình: Kiểm soát độ ẩm giúp ngăn ngừa nấm mốc và hư hại vật liệu.
II. Hệ Thống HVAC Trong Công Trình Xanh: Hướng Tới Hiệu Quả và Bền Vững
Trong các công trình xanh, hệ thống HVAC không chỉ dừng lại ở việc cung cấp tiện nghi mà còn phải đáp ứng các tiêu chí nghiêm ngặt về hiệu quả năng lượng và tác động môi trường.
Vai trò của HVAC trong việc đạt được chứng chỉ công trình xanh:
- Giảm thiểu tiêu thụ năng lượng: Sử dụng các thiết bị HVAC có hiệu suất cao (ví dụ: máy lạnh biến tần Inverter, chiller hiệu suất cao), hệ thống quản lý năng lượng thông minh (BMS – Building Management System) để tối ưu hóa hoạt động và giảm lượng điện năng tiêu thụ.
- Tối ưu hóa chất lượng không khí trong nhà (IAQ – Indoor Air Quality): Áp dụng các bộ lọc không khí tiên tiến, hệ thống thông gió thu hồi nhiệt (ERV/HRV), cảm biến CO2 để đảm bảo không khí luôn trong lành và an toàn.
- Sử dụng vật liệu và môi chất lạnh thân thiện môi trường: Lựa chọn các môi chất lạnh không gây suy giảm tầng ozone (Ozone Depletion Potential – ODP) và có chỉ số nóng lên toàn cầu thấp (Global Warming Potential – GWP). Ưu tiên các vật liệu tái chế, có nguồn gốc bền vững trong quá trình sản xuất và lắp đặt.
- Tích hợp năng lượng tái tạo: Kết hợp hệ thống HVAC với năng lượng mặt trời hoặc các nguồn năng lượng tái tạo khác để giảm phụ thuộc vào lưới điện quốc gia.
III. Các Chứng Chỉ Công Trình Xanh Phổ Biến Tại Việt Nam
Việt Nam đang chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ của các công trình được chứng nhận xanh, với sự tham gia của nhiều chủ đầu tư, nhà phát triển dự án. Hai chứng chỉ nổi bật nhất hiện nay là LEED và LOTUS.
3.1 LEED (Leadership in Energy and Environmental Design)
LEED là gì? LEED là hệ thống chứng nhận công trình xanh được phát triển bởi Hội đồng Công trình Xanh Hoa Kỳ (U.S. Green Building Council – USGBC). Đây là một trong những hệ thống chứng nhận công trình xanh được công nhận rộng rãi nhất trên thế giới, với hơn 100.000 dự án tham gia trên toàn cầu.
Các tiêu chí chính của LEED:
LEED đánh giá công trình dựa trên 9 hạng mục chính:
- Quá trình tích hợp (Integrative Process): Khuyến khích sự hợp tác giữa các bên liên quan từ giai đoạn đầu.
- Vị trí và giao thông (Location and Transportation): Khuyến khích lựa chọn địa điểm bền vững, giảm thiểu nhu cầu di chuyển bằng phương tiện cá nhân.
- Địa điểm bền vững (Sustainable Sites): Giảm thiểu tác động đến môi trường tự nhiên xung quanh.
- Hiệu quả sử dụng nước (Water Efficiency): Tiết kiệm nước trong và ngoài công trình.
- Năng lượng và khí quyển (Energy and Atmosphere): Tối ưu hóa hiệu suất năng lượng, giảm phát thải khí nhà kính. (Đây là hạng mục mà hệ thống HVAC đóng vai trò cực kỳ quan trọng).
- Vật liệu và tài nguyên (Materials and Resources): Sử dụng vật liệu thân thiện môi trường, tái chế.
- Chất lượng môi trường trong nhà (Indoor Environmental Quality – IEQ): Đảm bảo không khí trong lành, ánh sáng tự nhiên, tiện nghi nhiệt. (Hệ thống HVAC cũng là yếu tố then chốt trong hạng mục này).
- Đổi mới (Innovation): Khuyến khích các giải pháp sáng tạo vượt ngoài các yêu cầu tiêu chuẩn.
- Ưu tiên khu vực (Regional Priority): Giải quyết các vấn đề môi trường đặc thù của từng khu vực.
Các cấp độ chứng nhận LEED:
- Certified (Cấp chứng nhận)
- Silver (Bạc)
- Gold (Vàng)
- Platinum (Bạch kim)
3.2 LOTUS
LOTUS là gì? LOTUS là hệ thống chứng nhận công trình xanh được phát triển bởi Hội đồng Công trình Xanh Việt Nam (Vietnam Green Building Council – VGBC). LOTUS được xây dựng dựa trên bối cảnh và điều kiện cụ thể của Việt Nam, nhằm thúc đẩy các giải pháp thiết kế và xây dựng bền vững phù hợp với địa phương.
Các tiêu chí chính của LOTUS:
LOTUS cũng đánh giá công trình dựa trên các hạng mục tương tự như LEED, nhưng có sự điều chỉnh để phù hợp hơn với thực tế tại Việt Nam:
- Năng lượng (Energy): Tối ưu hóa hiệu suất năng lượng.
- Nước (Water): Tiết kiệm và quản lý hiệu quả nguồn nước.
- Vật liệu (Materials): Sử dụng vật liệu bền vững, thân thiện môi trường.
- Môi trường (Environment): Giảm thiểu tác động đến môi trường bên ngoài.
- Sức khỏe và tiện nghi (Health & Comfort): Đảm bảo môi trường sống và làm việc chất lượng cao.
- Quản lý (Management): Quản lý dự án bền vững từ thiết kế đến vận hành.
- Cộng đồng và bối cảnh (Community & Context): Tương tác tích cực với cộng đồng và cảnh quan xung quanh.
- Sự đổi mới (Innovation): Khuyến khích các giải pháp sáng tạo.
Các cấp độ chứng nhận LOTUS:
- Certified (Cấp chứng nhận)
- Silver (Bạc)
- Gold (Vàng)
- Platinum (Bạch kim)
- Diamond (Kim cương) – Cấp độ cao nhất dành cho các dự án xuất sắc.
IV. Lợi Ích Của Công Trình Xanh Với Hệ Thống HVAC Tối Ưu
Việc đầu tư vào hệ thống HVAC chất lượng cao và theo đuổi các chứng chỉ công trình xanh mang lại nhiều lợi ích đáng kể:
- Tiết kiệm chi phí vận hành: Giảm đáng kể hóa đơn điện nước nhờ hiệu quả năng lượng vượt trội của hệ thống HVAC và các giải pháp bền vững khác.
- Nâng cao giá trị tài sản: Các công trình xanh có giá trị cao hơn trên thị trường và dễ dàng thu hút người thuê/mua.
- Cải thiện sức khỏe và năng suất: Môi trường sống và làm việc trong lành, tiện nghi giúp tăng cường sức khỏe, giảm bệnh tật và nâng cao năng suất làm việc.
- Giảm thiểu tác động môi trường: Góp phần bảo vệ hành tinh bằng cách giảm phát thải carbon, tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên.
- Nâng cao hình ảnh thương hiệu: Thể hiện cam kết của chủ đầu tư đối với sự phát triển bền vững và trách nhiệm xã hội.
Hệ thống HVAC và các chứng chỉ công trình xanh như LEED và LOTUS không còn là xu hướng mà đã trở thành tiêu chuẩn bắt buộc trong ngành xây dựng hiện đại tại Việt Nam. Việc đầu tư vào các giải pháp HVAC hiệu quả năng lượng và theo đuổi các chứng nhận xanh không chỉ mang lại lợi ích kinh tế rõ ràng mà còn đóng góp tích cực vào việc kiến tạo một tương lai bền vững, khỏe mạnh hơn cho cộng đồng và hành tinh của chúng ta.
Nếu bạn vẫn còn thắc mắc hoặc quan tâm tới HVAC hãy liên hệ ngay với Bảo Hưng.
Tư vấn viên Bảo Hưng luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn khi cần tư vấn, lắp đặt. Hãy đặt tư vấn online ngay nhé !
CÔNG TY TNHH ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN THƯƠNG MẠI BẢO HƯNG
Hotline: 08.1800.1588